Τα τελευταία χρόνια οι ερευνητές προσπαθούν
να αποκωδικοποιήσουν το ρόλο του στομαχιού στον έλεγχο των ενστίκτων και των
συναισθημάτων. Περπατώντας σε ένα σκοτεινό και έρημο σοκάκι νιώθουμε την καρδιά μας να χτυπάει πιο δυνατά στο στήθος μας και το στομάχι μας να δένεται κόμπος. Ο φόβος συχνά μας «χτυπάει» στο στομάχι. Παρότι ο εγκέφαλός μας θεωρείται το κέντρο των συναισθημάτων, οι ερευνητές προσπαθούν να αποκωδικοποιήσουν και να ερμηνεύσουν το ρόλο του στομάχου στις συναισθηματικές αντιδράσεις.
Φαίνεται ότι δεν είναι μόνο ο εγκέφαλος αυτός που στέλνει μηνύματα στο στομάχι. Το στομάχι μας επίσης, στέλνει σήματα στον εγκέφαλο. Ο διαμεσολαβητής αυτής της επικοινωνίας μεταξύ κοιλιάς και εγκεφάλου είναι το πνευμονογαστρικό νεύρο το οποίο μεταδίδει μηνύματα και προς τις δυο κατευθύνσεις, από τον εγκέφαλο στο στομάχι μέσω των κινητικών νεύρων και από το στομάχι στον εγκέφαλο μέσω των αισθητικών νεύρων.
Αποκόπτωντας τις αισθητικές νευρικές ίνες σε ποντίκια μια ομάδα ερευνητών από το ETH Ζυρίχης (το Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας στη Ζυρίχη της Ελβετίας) μετέτρεψαν αυτή τη διπλή αμφίδρομη επικοινωνία σε μονόδρομη. Με τον τρόπο αυτό κατάφεραν να δουν τον ρόλο που παίζει το στομάχι στις συναισθηματικές αντιδράσεις.
Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι τα πειραματόζωα με το μονόδρομης κυκλοφορίας πνευμονογαστρικό νεύρο επιδείκνυαν λιγότερο φόβο για τους ανοιχτούς χώρους και τα έντονα φώτα συγκριτικά με τα πειραματόζωα με ανέπαφο πνευμονογαστρικό νεύρο.
Ωστόσο, η απουσία των σημάτων από το στομάχι προς τον εγκέφαλο δεν τα έκανε άφοβα. Σε σχετικά πειράματα φάνηκε ότι διαφοροποιήθηκε και ενισχύθηκε και η περιοχή του εγκεφάλου, που συνδέεται με την εκμάθηση συμπεριφορών και συγκεκριμένα με την μαθημένη αντίδραση σε ένα ερέθισμα που προκαλεί φόβο. Τα ποντίκια έμαθαν να συνδέουν έναν ουδέτερο ήχο με μια δυσάρεστη εμπειρία. Στην περίπτωση αυτή το μονοπάτι επικοινωνίας μεταξύ του στομάχου και του εγκεφάλου δεν φάνηκε να παίζει ρόλο και τα πειραματόζωα, χωρίς αισθητικές νευρικές ίνες τα κατάφεραν εξίσου καλά με εκείνα που είχαν άθικτο πνευμονογαστρικό νεύρο.
Εάν, όμως, οι ερευνητές άλλαζαν τον ήχο από αρνητικό σε ουδέτερο τα πρώτα πειραματόζωα (εκείνα με το μονόδρομης επικοινωνίας πνευμονογαστρικό) αργούσαν να κάνουν τον νέο συσχετισμό σε σύγκριση με τα δεύτερα.
Τα ευρήματα αυτά συμφωνούν με πρόσφατη έρευνα που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η διέγερση του πνευμονογαστρικού νεύρου διευκολύνει τη μάθηση. Τα ευρήματα αυτά επίσης μπορούν να βοηθήσουν στο πεδίο της ψυχιατρικής και στην αντιμετώπιση της διαταραχής του μετατραυματικού στρες. Σήμερα, η διέγερση του πνευμονογαστρικού νεύρου χρησιμοποιείται ήδη στην αντιμετώπιση της επιληψίας και σε κάποιες περιπτώσεις κατάθλιψης.
Επίσης, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η αποκοπή των αισθητικών νεύρων επηρεάζει την παραγωγή των νευροδιαβιβαστών που αποστέλλονται από το στομάχι στον εγκέφαλο, γεγονός που είχε επίδραση στη συμπεριφορά των πειραματόζωων.
Το στομάχι σίγουρα παίζει ρόλο στον τρόπο που αντιδράμε σε μια απειλή και στο φόβο που νιώθουμε, αλλά σύμφωνα με τους ειδικούς, απαιτούνται ακόμη πολλές έρευνες για να αποσαφηνιστεί ο ρόλος του καθώς και εκείνος του πνευμονογαστρικού νεύρου και της επικοινωνίας μεταξύ στομάχου και εγκεφάλου.
