Όταν δεν είναι για κλάματα είναι για γέλια. Πολιτικοί και δημοσιογράφοι. Διαβάζω και ακούω αυτές τις ημέρες για ανασχηματισμό...
Κακοχυμένα ψέματα. Βγαλμένα από την κοιλιά, τη φαντασία και τις ονειρώξεις κάποιων. Κουτσομπολιά του ασανσέρ. Και παραμύθια του φρέντο εσπρέσο με ολίγη από ανεπάρκεια και βλακεία. Παραλείπω το κλασικό: «Οι υποτιμήσεις και οι ανασχηματισμοί δεν προαναγγέλλονται» και μπαίνω στην ουσία. Σκέφτεται ο Σαμαράς να αλλάξει τη σύνθεση της κυβερνήσεως του; Όχι. Κατηγορηματικά όχι.
Αυτά τα έγραφα στις 22 Νοεμβρίου του παρελθόντος έτους, όταν και τότε είχαν φουντώσει οι δήθεν πληροφορίες για ανασχηματισμό.
Και ανέλυα, κόντρα σε όλα τα «έγκυρα» και «αποκλειστικά» ρεπορτάζ, τους λόγους για τους οποίους ο Σαμαράς δεν πρόκειται να κάνει ανασχηματισμό. Θα μπορούσα να παραπέμψω σ’ εκείνο το άρθρο -ο τίτλος του ήταν: «Η …τυροκομική μέθοδος στην πολιτική και τη δημοσιογραφία»- και να σταματήσω εδώ. Ό,τι έγραφα το Νοέμβριο ισχύει και για τώρα, για τον Μάρτιο.
Όχι, ο Σαμαράς δεν θα κάνει ανασχηματισμό. Τουλάχιστον άμεσα και με τον τρόπο που τον εμφανίζουν. Το αν και πότε θα τον κάνει θα το αποφασίσει ο ίδιος, και δεν θα του τον επιβάλει κάποιος άλλος. Μπορεί να τον κάνει σε μια βδομάδα, μπορεί σε ένα μήνα, μπορεί πριν ή μετά το Πάσχα, μπορεί και τον Ιούνιο.
Εν πάση περιπτώσει είναι αποκλειστικά δική του προνομία, και θα την ασκήσει όταν ο ίδιος κρίνει. Δεν νομίζω ότι είναι πρόθυμος να τη μοιραστεί με κάποιον άλλο. Ούτε με τους αρχηγούς των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνησή του. Ούτε με τους διάφορους περισκουλαμέντους της δημοσιολογίας.
Ο Βενιζέλος μπορεί, για δικούς του λόγους κομματικής συσπείρωσης, να τον επιθυμεί. Μπορεί σε συνεντεύξεις ή σε κομματικές ομιλίες του, εμφανιζόμενος ως πρωθυπουργεύων, να τον προαναγγέλλει. Μπορεί να έχει δώσει υποσχέσεις και να πιέζεται. Μπορεί να φαντασιώνεται θέτοντας όρους. Μπορεί, για ψυχολογικούς λόγους, να κομπορρημονεί ότι είναι αυτός που ορίζει την τύχη της κυβερνήσεως και τη σωτηρία της χώρας. Μπορεί να θέλει να μετάσχει ο ίδιος στο κυβερνητικό σχήμα. Μπορεί, μπορεί Φευ όμως για τον άνδρα, δεν είναι αυτός που θα αποφασίσει. Δεν είναι αυτός ο πρωθυπουργός, αλλά ο Σαμαράς. Όσο κι αν τον δυσαρεστεί -όπως τον δυσαρεστούσε που ήταν ο Γ. Παπανδρέου, ο Κ. Καραμανλής, ο Κ. Σημίτης- αυτή είναι η πραγματικότητα. Σκληρή για τις ανεκπλήρωτες φιλοδοξίες του, αλλά αυτή είναι και δεν αλλάζει.
Το μόνο που μπορεί να πράξει ο Βενιζέλος είναι να ζητήσει από τον Τσαυτάρη, τον Λιβιεράτο και όποιον άλλο δικό του έχει στην κυβέρνηση να παραιτηθούν, κι εφόσον αυτοί το δεχτούν, να ζητήσει από τον Σαμαρά, να μπουν στη θέση τους κάποιοι άλλοι «εκλεκτοί» του. Πολιτικά στελέχη ή προσωπικοί του φίλοι. Αντικατάσταση των δικών του είναι δυνατόν να κάνει. Ανασχηματισμό της κυβερνήσεως όχι.
Να ρίξει την κυβέρνηση, αποσύροντας την κοινοβουλευτική εμπιστοσύνη του κόμματός του, επίσης μπορεί. Αλλά και γι’ αυτό θα πρέπει να συμφωνήσουν τουλάχιστον οι 12 από τους 28 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ. Και δεν είναι σίγουρο ότι θα τον ακολουθήσουν, όταν όλα του τα λεφτά τα έχει βάλει στον τόκο της επιτυχίας και μακροημέρευσης της τρικομματικής κυβερνήσεως.
Συμπερασματικά: Ανασχηματισμός θα γίνει όταν τον αποφασίσει αυτός που θα τον πραγματοποιήσει, δηλαδή ο πρωθυπουργός ή εάν επισυμβεί κάποιο γεγονός που θα τον καταστήσει αναγκαίο. Δεν θα γίνει επειδή το θέλουν ο Βενιζέλος, ορισμένοι «νηστικοί» από κυβερνητικά αξιώματα βουλευτές, κάποιος ευήθης Μαξίμος ή δεν ξέρω ποιός άλλος για αλλότρια συμφέροντα.
Ο ανασχηματισμός της κυβερνήσεως δεν (μπορεί να) συνδέεται με κομματικές εκδηλώσεις, π.χ. συνέδρια, ώστε να καθυστερεί ή να επισπεύδεται ανάλογα με το χρόνο τέλεσής τους° γιατί το ακούσαμε κι αυτό ως «σοβαρό» επιχείρημα! Δεν θα ήταν σοβαρός πρωθυπουργός ο Σαμαράς, αν περίμενε να κάνει πρώτα το συνέδριό του ο Βενιζέλος και μετά να κάνει, εφόσον υπάρχει ανάγκη, αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα. Θα ήταν πολιτικός κρετινισμός να δοθεί η εντύπωση του ετεροκαθορισμού. Απλώς αυτοί που προσπάθησαν να το συνδέσουν, όπως ο Βενιζέλος, μάλλον χαρακτηρίζονται από μπαγαμποντισμό και κουτοπονηρία και όχι από πολιτική οξύνοια.
Επίσης θα ήταν λάθος να γίνει όσο διαρκεί ο έλεγχος της τρόικας και πριν ολοκληρωθούν τα χρονοδιαγράμματα και τα καθήκοντα που έχει αναθέσει ο πρωθυπουργός στους υπουργούς, στις πρόσφατες και κατά μόνας συνεργασίες που είχε μαζί τους.
Και φυσικά ένας ανασχηματισμός, στην ιδιότυπη κατάσταση που βρίσκεται η χώρα, θα ήταν καλύτερο για την κυβέρνηση να πραγματοποιηθεί με θετικό και όχι αρνητικό τρόπο. Να εμφανιστεί δηλαδή ότι γίνεται επειδή η κυβέρνηση εισέρχεται σε μια καινούργια φάση και όχι επειδή απέτυχε να φέρει εις πέρας το έργο που είχε αναλάβει. Μάλιστα η καινούργια φάση που σηματοδοτεί ένας ουσιαστικός ανασχηματισμός, και όχι ορισμένα «καλαφατίσματα» που ανά πάσα στιγμή μπορεί να γίνουν, ευκταίον θα ήταν να συνδεθεί και με ευρύτερες πολιτικές και θεσμικές πρωτοβουλίες.
Όλα τα ανωτέρω σε καμία περίπτωση δεν σχετίζονται με τη εύρυθμη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα του υφιστάμενου κυβερνητικού σχήματος. Κάθε άλλο. Νομίζω σχεδόν όλοι διαπιστώνουν σοβαρές υστερήσεις, χτυπητές ανεπάρκειες και ανεπίτρεπτες δυσλειτουργίες σε υπουργεία και κρίσιμους τομείς παραγωγής του κυβερνητικού έργου.
Αυτές, η πολιτική και δημοσιογραφική κριτική, θα πρέπει να τις εντοπίζει, να τις αναδεικνύει και να τις στηλιτεύει. Αποκλειστικά αρμόδιος και υπεύθυνος, εκ του Συντάγματος, για να κάνει τις αλλαγές είναι όμως ο πρωθυπουργός, ο οποίος και ανάλογα χρεώνεται ή πιστώνεται τις επιλογές του.
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ: Τον Νοέμβριο, ήταν ο ιατρός Ιωάννης Δατσέρης αυτός ο οποίος είχε, με δημόσιες δηλώσεις του, ως επίσημος επικοινωνιακός σύμβουλος του Βενιζέλου, πυροδοτήσει τη φημολογία περί ανασχηματισμού. Τώρα, τέσσερις μήνες μετά, είναι ο ίδιος ο Ευάγγελος Βενιζέλος που πριμοδοτεί τη σχετική σεναριολογία. Θα ήταν καλό για τον επικεφαλής της Ιπποκράτους να μη διαψευστεί και τώρα. Πάντως, έχω τη γνώμη, όσο ολιγότερο ομιλεί για το θέμα, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει αυτό να πραγματοποιηθεί…
Αυτά τα έγραφα στις 22 Νοεμβρίου του παρελθόντος έτους, όταν και τότε είχαν φουντώσει οι δήθεν πληροφορίες για ανασχηματισμό.
Και ανέλυα, κόντρα σε όλα τα «έγκυρα» και «αποκλειστικά» ρεπορτάζ, τους λόγους για τους οποίους ο Σαμαράς δεν πρόκειται να κάνει ανασχηματισμό. Θα μπορούσα να παραπέμψω σ’ εκείνο το άρθρο -ο τίτλος του ήταν: «Η …τυροκομική μέθοδος στην πολιτική και τη δημοσιογραφία»- και να σταματήσω εδώ. Ό,τι έγραφα το Νοέμβριο ισχύει και για τώρα, για τον Μάρτιο.
Όχι, ο Σαμαράς δεν θα κάνει ανασχηματισμό. Τουλάχιστον άμεσα και με τον τρόπο που τον εμφανίζουν. Το αν και πότε θα τον κάνει θα το αποφασίσει ο ίδιος, και δεν θα του τον επιβάλει κάποιος άλλος. Μπορεί να τον κάνει σε μια βδομάδα, μπορεί σε ένα μήνα, μπορεί πριν ή μετά το Πάσχα, μπορεί και τον Ιούνιο.
Εν πάση περιπτώσει είναι αποκλειστικά δική του προνομία, και θα την ασκήσει όταν ο ίδιος κρίνει. Δεν νομίζω ότι είναι πρόθυμος να τη μοιραστεί με κάποιον άλλο. Ούτε με τους αρχηγούς των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνησή του. Ούτε με τους διάφορους περισκουλαμέντους της δημοσιολογίας.
Ο Βενιζέλος μπορεί, για δικούς του λόγους κομματικής συσπείρωσης, να τον επιθυμεί. Μπορεί σε συνεντεύξεις ή σε κομματικές ομιλίες του, εμφανιζόμενος ως πρωθυπουργεύων, να τον προαναγγέλλει. Μπορεί να έχει δώσει υποσχέσεις και να πιέζεται. Μπορεί να φαντασιώνεται θέτοντας όρους. Μπορεί, για ψυχολογικούς λόγους, να κομπορρημονεί ότι είναι αυτός που ορίζει την τύχη της κυβερνήσεως και τη σωτηρία της χώρας. Μπορεί να θέλει να μετάσχει ο ίδιος στο κυβερνητικό σχήμα. Μπορεί, μπορεί Φευ όμως για τον άνδρα, δεν είναι αυτός που θα αποφασίσει. Δεν είναι αυτός ο πρωθυπουργός, αλλά ο Σαμαράς. Όσο κι αν τον δυσαρεστεί -όπως τον δυσαρεστούσε που ήταν ο Γ. Παπανδρέου, ο Κ. Καραμανλής, ο Κ. Σημίτης- αυτή είναι η πραγματικότητα. Σκληρή για τις ανεκπλήρωτες φιλοδοξίες του, αλλά αυτή είναι και δεν αλλάζει.
Το μόνο που μπορεί να πράξει ο Βενιζέλος είναι να ζητήσει από τον Τσαυτάρη, τον Λιβιεράτο και όποιον άλλο δικό του έχει στην κυβέρνηση να παραιτηθούν, κι εφόσον αυτοί το δεχτούν, να ζητήσει από τον Σαμαρά, να μπουν στη θέση τους κάποιοι άλλοι «εκλεκτοί» του. Πολιτικά στελέχη ή προσωπικοί του φίλοι. Αντικατάσταση των δικών του είναι δυνατόν να κάνει. Ανασχηματισμό της κυβερνήσεως όχι.
Να ρίξει την κυβέρνηση, αποσύροντας την κοινοβουλευτική εμπιστοσύνη του κόμματός του, επίσης μπορεί. Αλλά και γι’ αυτό θα πρέπει να συμφωνήσουν τουλάχιστον οι 12 από τους 28 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ. Και δεν είναι σίγουρο ότι θα τον ακολουθήσουν, όταν όλα του τα λεφτά τα έχει βάλει στον τόκο της επιτυχίας και μακροημέρευσης της τρικομματικής κυβερνήσεως.
Συμπερασματικά: Ανασχηματισμός θα γίνει όταν τον αποφασίσει αυτός που θα τον πραγματοποιήσει, δηλαδή ο πρωθυπουργός ή εάν επισυμβεί κάποιο γεγονός που θα τον καταστήσει αναγκαίο. Δεν θα γίνει επειδή το θέλουν ο Βενιζέλος, ορισμένοι «νηστικοί» από κυβερνητικά αξιώματα βουλευτές, κάποιος ευήθης Μαξίμος ή δεν ξέρω ποιός άλλος για αλλότρια συμφέροντα.
Ο ανασχηματισμός της κυβερνήσεως δεν (μπορεί να) συνδέεται με κομματικές εκδηλώσεις, π.χ. συνέδρια, ώστε να καθυστερεί ή να επισπεύδεται ανάλογα με το χρόνο τέλεσής τους° γιατί το ακούσαμε κι αυτό ως «σοβαρό» επιχείρημα! Δεν θα ήταν σοβαρός πρωθυπουργός ο Σαμαράς, αν περίμενε να κάνει πρώτα το συνέδριό του ο Βενιζέλος και μετά να κάνει, εφόσον υπάρχει ανάγκη, αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα. Θα ήταν πολιτικός κρετινισμός να δοθεί η εντύπωση του ετεροκαθορισμού. Απλώς αυτοί που προσπάθησαν να το συνδέσουν, όπως ο Βενιζέλος, μάλλον χαρακτηρίζονται από μπαγαμποντισμό και κουτοπονηρία και όχι από πολιτική οξύνοια.
Επίσης θα ήταν λάθος να γίνει όσο διαρκεί ο έλεγχος της τρόικας και πριν ολοκληρωθούν τα χρονοδιαγράμματα και τα καθήκοντα που έχει αναθέσει ο πρωθυπουργός στους υπουργούς, στις πρόσφατες και κατά μόνας συνεργασίες που είχε μαζί τους.
Και φυσικά ένας ανασχηματισμός, στην ιδιότυπη κατάσταση που βρίσκεται η χώρα, θα ήταν καλύτερο για την κυβέρνηση να πραγματοποιηθεί με θετικό και όχι αρνητικό τρόπο. Να εμφανιστεί δηλαδή ότι γίνεται επειδή η κυβέρνηση εισέρχεται σε μια καινούργια φάση και όχι επειδή απέτυχε να φέρει εις πέρας το έργο που είχε αναλάβει. Μάλιστα η καινούργια φάση που σηματοδοτεί ένας ουσιαστικός ανασχηματισμός, και όχι ορισμένα «καλαφατίσματα» που ανά πάσα στιγμή μπορεί να γίνουν, ευκταίον θα ήταν να συνδεθεί και με ευρύτερες πολιτικές και θεσμικές πρωτοβουλίες.
Όλα τα ανωτέρω σε καμία περίπτωση δεν σχετίζονται με τη εύρυθμη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα του υφιστάμενου κυβερνητικού σχήματος. Κάθε άλλο. Νομίζω σχεδόν όλοι διαπιστώνουν σοβαρές υστερήσεις, χτυπητές ανεπάρκειες και ανεπίτρεπτες δυσλειτουργίες σε υπουργεία και κρίσιμους τομείς παραγωγής του κυβερνητικού έργου.
Αυτές, η πολιτική και δημοσιογραφική κριτική, θα πρέπει να τις εντοπίζει, να τις αναδεικνύει και να τις στηλιτεύει. Αποκλειστικά αρμόδιος και υπεύθυνος, εκ του Συντάγματος, για να κάνει τις αλλαγές είναι όμως ο πρωθυπουργός, ο οποίος και ανάλογα χρεώνεται ή πιστώνεται τις επιλογές του.
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ: Τον Νοέμβριο, ήταν ο ιατρός Ιωάννης Δατσέρης αυτός ο οποίος είχε, με δημόσιες δηλώσεις του, ως επίσημος επικοινωνιακός σύμβουλος του Βενιζέλου, πυροδοτήσει τη φημολογία περί ανασχηματισμού. Τώρα, τέσσερις μήνες μετά, είναι ο ίδιος ο Ευάγγελος Βενιζέλος που πριμοδοτεί τη σχετική σεναριολογία. Θα ήταν καλό για τον επικεφαλής της Ιπποκράτους να μη διαψευστεί και τώρα. Πάντως, έχω τη γνώμη, όσο ολιγότερο ομιλεί για το θέμα, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει αυτό να πραγματοποιηθεί…